تخت فولاد اصفهان تجلی گاه بزرگمردان علم و فقاهت

از این سرزمین مقدس بر اساس آمار موجود سالانه دهها هزار مسافر و گردشگر داخلی و خارجی دیدن می کنند. تاریخ ایران مشحون از نام بزرگانی است که نام ایران و ایرانی را برای قرن های متمادی بلندآوازه کرده است و در تاریخ علم، فقاهت، فرهنگ و ادب، ستارگان درخشان و پرفروغی شدند. مردانی که […]

از این سرزمین مقدس بر اساس آمار موجود سالانه دهها هزار مسافر و گردشگر داخلی و خارجی دیدن می کنند.
تاریخ ایران مشحون از نام بزرگانی است که نام ایران و ایرانی را برای قرن های متمادی بلندآوازه کرده است و در تاریخ علم، فقاهت، فرهنگ و ادب، ستارگان درخشان و پرفروغی شدند.
مردانی که بزرگی را در سایه همت و تلاشی خستگی ناپذیر، در راه کسب علم یافتند.
بسیاری از این مشاهیر و بزرگان در تخت فولاد اصفهان که پس از وادی السلام نجف اشرف، دومین قبرستان جهان تشیع است آرام گرفته اند.
این اثر به ‌طور یکجا و پس از آن اجزای آن یک به یک در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.
در میان هر یک از قطعه ‌های تخت فولاد آرامگاه یک یا چند تن از مشاهیر نامدار قرار دارد و آن قطعه به عنوان تکیه و به نام آن فرد نامیده می‌ شود.
مکان‌ های مهم و تاریخی ثبت شده ملی تخت فولاد عبارتند از: تکیه میرفندرسکی معروف به تکیه بختیاری‌ ها، سنگ قبر بابا فولاد حلوائی، آرامگاه بابا رکن‌الدین، تکیه آغا باشی، تکیه آقا حسین خوانساری، تکیه آقا مجلسی، تکیه بروجردیها، تکیه تویسرکانی، تکیه جویباره‌ای، تکیه خاتون ‌آبادی، تکیه ریزیها، تکیه سید العراقین، تکیه شهشهانی، تکیه فیض، تکیه لسان الارض، تکیه مادر شاهزاده، تکیه محمد جعفرآباده‌ای، تکیه میرزا رفیعا، تکیه واله (والهیه) ، تکیه چهارسوقی، تکیه کازرونی، تکیه کلباسی (ابوالمعالی)، آرامگاه بید آبادی، آب‌انبار کازرونی، شبستان مسجد مصلی، مسجد رکن الملک، و تکیه فاضل هندی.
بر اساس آمار موجود سالانه صدها هزار مسافر و گردشگر از تخت فولاد دیدن می کنند.

** تخت فولاد (دومین قبرستان جهان تشیع)
تخت فولاد در سال ۱۳۷۵ به شماره ۱۷۳۵ در لیست آثار ملی به ثبت رسیده است و این ظرفیت را دارد که به یکی از مقاصد گردشگری مذهبی ایران و تاریخ معماری اصفهان تبدیل شود، زیرا تنها یک قبرستان ساده نیست بلکه گنجینه ای از مشاهیر و مفاخر ایران و جهان اسلام است.
تکیه های امین، شهدا، گلزار، مقدس، بروجردی (درب کوشکیها)، خواجوئی، امام جمعه، خطیره السادات رضوی، بهشتی، خلیلیان، زرگرها، ایزدخواستی، زنجانی و بقعه احمد عرفان در زمان معاصر احداث شده است.
زمان پیدایش این قبرستان چندان روشن نیست، اما وجود آثاری چند قدمت آن را به دوران قبل از اسلام می رساند.

** یوشع نبی پیامبر بنی اسرائیل در تخت فولاد اصفهان
از جمله قبر یوشع نبی در تکیه ‘لسان الارض’ (در ضلع شمالی گلستان شهدا) از پیامبران بنی اسرائیل در این قبرستان واقع است.
لسان الارض مکانی است که می گویند هنگام عبور امام حسن مجتبی (ع) زمین با امام سخن گفت وآمدن دشمن را به حضرت اطلاع داد و مستند این واقعه در روایتی به نقل از شیخ صدوق بر مزار یوشع نبی نقش بسته است.
قبر آن حضرت کمی بالاتر از سطح زمین قرار گرفته و با پارچه سبز رنگ پوشانده شده که زیارتگاه دوستداران و زائرین آن حضرت می باشد.
قرنها قبل از اسلام، زمانی که بخت النصر قوم یهود را از فلسطین کوچانیده و به آزار و اذیت آنها پرداخته بود، کوروش پادشاه هخامنشی ایران، یهودیان را از اسارت بابل نجات داد و آنها را به ایران کوچ داد و تعدادی از آنها را در اصفهان ساکن گردانید.
این یهودیان برای خود شهری به نام «یهودیه» احداث کردند که در محل «جوباره» فعلی اصفهان واقع بوده است و هنوز تعدادی از آنها در این منطقه زندگی می‌کنند.
چنانکه گفته می ‌شود دو تن از پیامبران و پیشوایان مذهبی آنان به نامهای «شعیا» و «یوشع» در اصفهان مرده و به خاک سپرده شدند.
یوشع نبی مدتی در اسارت بابلیان بود و پس از رهایی به این منطقه کوچ کرده است.

** بیش از دو هزار شخصیت برجسته در تخت فولاد مدفون شده اند
مدیر مجموعه تاریخی فرهنگی، مذهبی تخت فولاد اضفهان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: مجموعه تخت فولاد اصفهان با بیش از ۷۵ هکتار فضا، به دوره ایلخانیان و حتی پیش از اسلام باز می گردد.
سید علی معرک نژاد با اشاره به اینکه بیش از دو هزار نفر از شخصیت های مهم ملی و بین المللی ایران و اصفهان در این قبرستان مدفون هستند افزود: ۸۵۰ نفر از این بزرگان فقیه و مجتهد، ۲۲۰ نفر شاعر و ۱۸ نفر از فیلسوفان و حکیمان هستند.
وی ادامه داد: ۵۲ تکیه و بقعه دارای وجه تمایز معماری و هنری در این قبرستان وجود دارد و می توانیم آثار معماری دوره های صفویه، قاجاریه، پهلوی و دوره معاصر را در این قبرستان مشاهده کنیم که آن را نسبت به سایر گورستان های جهان اسلام متمایز ساخته است.

** اتوبوس تاریخ در تکیه بابا رکن الدین تخت فولاد
مدیر مجموعه تاریخی فرهنگی، مذهبی تخت فولاد اضفهان تصریح کرد: برای نوروز ۹۸ سه رویداد فرهنگی را ویژه گردشگران در نظر گرفته ایم که از آن جمله می توان به اتوبوس تاریخ در تکیه بابا رکن الدین تخت فولاد اشاره کرد که به صورت ثابت مستقر بوده و در ان با استفاده از اپلیکیشن تخت فولاد به معرفی فضای این قبرستان و تکیه های آن پرداخته می شود.
وی بیان کرد: نمایشگاه گنجینه نصف جهان در سالن شمع گلستان شهدا دایر است که به موضوع گورستان های مهم دنیا پرداخته و آن ها را به صورت صوتی، تصویری، تشریحی و تصویرسازی معرفی می کند.
معرک نژاد همچنین به تورهای گردشگری، غرفه های ویژه کودکان، غرفه عکس و ارائه و فروش محصولات فرهنگی در تخت فولاد اشاره کرد.
وی اشاره کرد: ویژه برنامه نگارستان بهار با همت سازمان مردم نهاد گردشگران نقش جهان در تکیه میرفندرسکی اجرا می شود و نیز نمایشگاه های خوشنویسی معرفی بزرگان تخت فولاد و غرفه مطالعه نیز در این قبرستان دایر است.

** بازدید بیش از ۲۲ هزار گردشگر و شهروند از مجموعه تخت فولاد
مدیر مجموعه تاریخی فرهنگی، مذهبی تخت فولاد اضفهان گفت: از ابتدای تعطیلات نوروز امسال تا کنون بیش از ۲۲ هزار و ۲۷۰ نفر از گردشگران و نیز شهروندان اصفهانی از مجموعه فرهنگی و تاریخی تخت فولاد اصفهان بازدید کردند.
وی در تشریح برنامه ویژه نوروزی نقالی خوانی تصریح کرد: نقالی خوانی با موضوع معرفی تخت فولاد اصفهان و مشاهیر و بزرگان آن هر روز از ساعت ۱۰ تا ۱۳ در ضلع جنوبی پل خواجوی اصفهان برگزار می شود.
در دوران معاصر نیز دفن بیش از هفت هزار شهید دفاع مقدس در گلستان شهدا که آن هم قطعه‌ای از سرزمین تخت فولاد محسوب می‌شود، ارزشی دو چندان به این سرزمین بخشیده است.
استان اصفهان با بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی که یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و هفت اثر آن به ثبت جهانی رسیده، کانون توجه گردشگران خارجی و داخلی بویژه در تعطیلات نوروز است.
بر اساس آمار موجود در تعطیلات نوروزی سال گذشته ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر به استان اصفهان سفر کردند./ایرنا