” گرین” ، گنجینه ای از گونه های گیاهی و جانوری

شهرستان سلسله دارای دو منطقه شکار و صید ممنوع است، منطقه شکار و صید ممنوع «سفیدکوه» که در جنوب این شهرستان و مابین سه شهرستان سلسله، خرم‌آباد و دوره چگنی قرار دارد و دیگری منطقه شکار و صید ممنوع گَرین که در شمال این شهرستان و مابین سه شهرستان سلسله، بروجرد و دلفان واقع‌شده است.
منطقه ۶۰ هزار هکتاری گرین واقع در شمال شهرستان سلسله قریب چند سال است که از طرف سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه شکار و صید ممنوع اعلام شده است.
این منطقه از شمال به شهرستان نهاوند، از شرق به شهرستان بروجرد و از غرب به شهرستان دلفان محدود است.
گَرین از رشته کوه‌های مهم غرب ایران است که بیشتر مساحت آن در شمال استان لرستان و بخشی نیز در استان‌های همدان و کرمانشاه قرار دارد، بیش از ۵۰۰ گونه گیاهی و ۲۰۰ گونه جانوری در این منطقه وجود دارد و آخرین آثار حیات‎ وحش طبیعی را می‌توان در آن مشاهده کرد.
در این منطقه گونه‌های گیاهی متنوعی مانند بلوط، زالزالک، گلابی وحشی و گیاهان مرتعی شاخصی مانند موسیر و گونه‌های گیاهی دارویی همچون آویشن، سمسا، مخالسه، موسیر، مفرا، کاله، جوشن، ریواس، کنگر خوراکی، قلرج و کما رشد دارند و از پرندگان منطقه می‌توان هما، عقاب مارخور، سارگپه پابلند، عقاب طلایی، تیهو، کبک دری و معمولی، کبوتر چاهی، شاه بوف، هدهد، طرقه کوهی و کبود، کلاغ نوک سیاه و نوک زرد را نام برد.
از گونه‌های شاخص جانوری منطقه می توان خرس، پلنگ، کل و بز، گرگ خاکستری، کفتار و خرگوش را نام برد، گاه مجاورت محیط زندگی افراد با زیستگاه‌های حیات‌وحش، آن‌ها را در معرض خطر قرار داده و نسل خیلی از آن‌ها را با خطر انقراض تهدید می‌کند.
قلل گرین در طول سال پوشیده از برف است و به همین خاطر مراتع، چراگاه ها و چمن زارهای گرین در فصول بهار و تابستان بسیار سرسبز هستند و اغلب گله داران و کوچ نشینان شمالی استان لرستان و دامداران نواحی نهاوند در فصل‌های بهار و تابستان دام‌های خود را روانه دامنه‌های گرین می‌کنند و همین حضور دام بیش از ظرفیت، زیستگاه‌های حیات‌وحش این منطقه را به مخاطره می‌اندازد.
استان لرستان ۲۵ درصد گونه‌های جانوری و گیاهی کشور را دارد و در این بین شهرستان سلسله که یکی از مناطق بکر و دارای پتانسیل بالای گیاهی و جانوری در استان است به تنهایی ۱۵ درصد این تنوع را به خود اختصاص داده است.
وجود سلاح‌های مجاز و غیرمجاز٬ عدم وجود قوانین و مقررات کافی٬ عدم توجه به ارزش‌های گوناگون حیات‌وحش در برنامه‌های توسعه٬ عدم اطلاعات کافی افراد در ارتباط با ضرورت حفظ همه گونه‌های جانوری در طبیعت و بقای آن‎ها٬ بهره‎برداری بی‎رویه از منابع طبیعی و آبی و کمبود امکانات٬ تجهیزات و نیروی کمی و کیفی مهمترین مشکللاتی هستند که حیات وحش و گونه‌های گیاهی ارشمند منطقه صید و شکارممنوع گرین را با چالش‌های جدی مواجه می‌نمایند و وجود پاسگاه محیط بانی می‌تواند بخش عمده‌ای از این مشکلات را کاهش دهد.

** چهار پاسگاه محیط بانی برای منطقه گرین نیاز است

رئیس حفاظت محیط زیست سلسله در این باره اظهار داشت: منطقه حفاظت شده گرین بین سه شهرستان بروجرد، نورآباد و سلسله واقع شده و در حال حاضر مدیریت منطقه به محیط زیست شهرستان سلسله واگذار شده است.
علیرضا رحیمی اظهار داشت: حداقل در این منطقه نیاز به احداث ۴ پاسگاه محیط بانی احساس می‌شود که چارت اولین پاسگاه با هشت نفر پرسنل تصویب و تاکنون پنج نفر جذب شده اند اما به دلیل نداشتن پاسگاه فعلاً در شهرستان‌های سلسله و نورآباد مشغول خدمت هستند.
وی با تاکید بر لزوم احداث اولین پاسگاه در منطقه کهمان تصریح کرد: سال گذشته کلنگ احداث اولین پاسگاه محیط بانی در منطقه کهمان به زمین شدکه عملیات اجرایی آن به دلیل وجود معارض با وقفه همراه شد.

رحیمی با اشاره به رفع مشکلات معارض و از سر گیری عملیات احداث پاسگاه، عنوان کرد: پیش بینی می‌شود تا مهرماه امسال عملیات اجرایی این طرح به اتمام برسد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست سلسله با اشاره به اینکه در منطقه گرین اکثر گونه‌های جانوری و گیاهی استان مشاهده می‌شود خاطرنشان کرد: یکی از چالش‌های شهرستان تعداد بالای اسلحه و شکارچی در منطقه و اخیراً هجوم شکارچیان سایر استان‌ها (اکراد) است که متأسفانه اکثراً توسط بومیان منطقه پایشان به این شهرستان باز شده است.
وی ادامه داد: این شکارچیان با شکار برخی گونه‌ها از قبیل تشی، خرگوش و گراز (خوک وحشی) تعادل در زنجیره غذایی را به هم زده و باعث کم شدن غذای حیواناتی از قبیل پلنگ و گرگ می‌شوند که در نهایت این امر منجر به حمله این حیوانات به گله‌های دام می‌شود.
وی با اشاره به حضور مأموران حفاظت محیط زیست به صورت شبانه روزی در مناطق حساس زیست محیطی افزود: یکی دیگر از مسائل مهم منطقه که بایستی به آن توجه شود تعداد بالای گردشگران مناطق تفریحی از قبیل کهمان و کاکارضا است که متأسفانه طرح برنامه‌ای برای ساماندهی گردشگران وجود ندارد و لزوم اجرای طرح‌های مطالعاتی در این خصوص به شدت احساس می‌شود.

** لزوم ارتقای منطقه گرین به حفاظت شده

فرماندار سلسله نیز اظهار داشت: لرستان در مجموع ۲۵ درصد گونه‌های جانوری کشور را دارد که منطقه گرین ۱۵ درصد این گونه‌ها را به خود اختصاص داده است.
شریف خسروی افزود: گرین یکی از سایت‌های زیست محیطی استان است که بیشترین تنوع گونه‌های جانوری و گیاهی را دارد.
فرماندار سلسله گفت: با توجه به مشاهده تخلفات زیست‌محیطی در این منطقه و خصوصاً شکار غیرمجاز گونه‌های جانوری منطقه توسط شکارچیان استان‌های همجوار، ضرورت تسریع در عملیات احداث پاسگاه محیط‎بانی و ارتقای آن به منطقه حفاظت‎شده بیش از پیش احساس می‌شود.

** جمعیت حیات وحش شاخص منطقه صید و شکارممنوع گرین افزایش یافته است

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان نیز با بیان اینکه تعداد محیط بانان مناطق حساس زیست محیطی با وسعت مناطق تحت مدیریت متناسب نیست، اظهار داشت: تلاش و کوشش فراوان محیط بانان علی رغم تمامی کمبودها، عامل اصلی حفظ گونه‌های جانوری و گیاهی این مناطق است و این امر نشان از تعهد، علاقمندی و انگیزه آنان برای حفاظت از محیط زیست دارد.

مهرداد فتحی بیرانوند با ابراز رضایت از وضعیت حفاظتی منطقه از افزایش جمعیت حیات وحش شاخص این منطقه براساس آمار برداری سالیانه حیات وحش خبر داد.

وی ضمن اشاره به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های بالای منطقه شکار و صید ممنوع گرین از لحاظ غنای حیات وحش و همچنین زیستگاه‌های ارزشمند با توجه به توپوگرافی خاص و وجود منابع آبی، خاطرنشان کرد: با تلاش بیشتر و برنامه ریزی اصولی در آینده نسبت به اقدامات لازم برای افزایش سطح حفاظتی این منطقه اقدام خواهد شد و احداث پاسگاه محیط بانی گرین در منطقه کهمان الشتر نیز در همین راستا در دستور کار این اداره کل قرار گرفته است./ایرنا